Zmiany w prawie restrukturyzacyjnym w 2024 roku – kluczowe modyfikacje i ich wpływ na procedury

Nowelizacja ustawy Prawo restrukturyzacyjne, która weszła w życie w 2024 roku, stanowi odpowiedź ustawodawcy na rosnące potrzeby przedsiębiorstw zagrożonych niewypłacalnością. Główne założenia zmian koncentrują się na zwiększeniu efektywności postępowań restrukturyzacyjnych oraz przyspieszeniu procedur, co ma umożliwić sprawniejszą pomoc dla zadłużonych firm i tym samym minimalizację ryzyka ich upadłości.

Podstawowym celem nowelizacji było również zwiększenie transparentności procesów restrukturyzacyjnych oraz dostosowanie polskich regulacji do obowiązujących wytycznych unijnych, w tym Dyrektywy (UE) 2019/1023 w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej. Ustawodawca dążył także do ujednolicenia praktyki sądowej oraz poprawy ochrony wierzycieli poprzez wprowadzenie bardziej precyzyjnych przepisów dotyczących nadzoru i odpowiedzialności uczestników postępowania.

Wprowadzenie uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego – co się zmieniło?

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne, które początkowo zostało wprowadzone tymczasowo w ramach reakcji na pandemię COVID-19, od 2024 roku zostało uregulowane jako stały element prawa restrukturyzacyjnego. Zmiany mają na celu zapewnienie przedsiębiorcom szybszego i mniej sformalizowanego trybu restrukturyzacji, który może być rozpoczęty wyłącznie na podstawie zawiadomienia o otwarciu postępowania i publikacji obwieszczenia.

Nowa wersja procedury uproszczonej wprowadza szereg modyfikacji, w tym możliwość zawieszenia egzekucji wobec dłużnika, z ograniczeniem czasowym do czterech miesięcy. W tym okresie przedsiębiorca ma możliwość wypracowania porozumienia z wierzycielami. Wzmocnieniu uległy również zasady nadzoru nad postępowaniem – większą rolę pełni nadzorca układu, który zobowiązany jest do bardziej restrykcyjnej kontroli nad działaniami dłużnika.

Zmiany w obowiązkach doradców restrukturyzacyjnych i sądów

Wśród istotnych nowości znalazły się zmodyfikowane obowiązki doradców restrukturyzacyjnych. Zgodnie z aktualnymi przepisami, większy nacisk położono na profesjonalizm i rzetelność wykonywanego nadzoru przez osobę posiadającą licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Zwiększono zakres dokumentacji, jaką doradca zobowiązany jest przedstawić sądowi, a także poszerzono jego obowiązki sprawozdawcze względem wierzycieli. Równocześnie zreformowano rolę sądów restrukturyzacyjnych.

W ramach nowych przepisów sądy zostały zobowiązane do sprawniejszego rozpatrywania wniosków i przyspieszenia procedur zatwierdzania układów. Wprowadzono również ograniczenia czasowe na procesy decyzyjne, co ma zapobiegać przewlekłości postępowań oraz zwiększyć ich przewidywalność. Wszystko to zwiększa jurysdykcyjną efektywność systemu i zmniejsza ryzyko nadużyć proceduralnych.

Wpływ nowych przepisów na przedsiębiorców zagrożonych niewypłacalnością

Zmiany w prawie restrukturyzacyjnym mają istotny wpływ na sytuację przedsiębiorców znajdujących się w trudnym położeniu ekonomicznym. Wprowadzenie możliwości szybszego i elastycznego wejścia w postępowanie restrukturyzacyjne oznacza większą dostępność narzędzi ochrony przed egzekucją komorniczą i upadłością. Uproszczona forma postępowania pozwala również na prowadzenie działalności operacyjnej w okresie restrukturyzacji, co z kolei umożliwia kontynuację funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz zachowanie miejsc pracy.

Nowelizacja zwiększa także wymogi wobec przedsiębiorców w zakresie planowania restrukturyzacji. Obowiązek złożenia szczegółowego planu restrukturyzacyjnego oraz raportów finansowych przed rozpoczęciem negocjacji z wierzycielami skłania do wcześniejszej analizy sytuacji finansowej i podjęcia decyzji o restrukturyzacji na jak najwcześniejszym etapie trudności. Dzięki temu przedsiębiorstwa zyskują większą szansę na skuteczną restrukturyzację bez konieczności ogłaszania upadłości.

Praktyczne konsekwencje zmian dla procesów restrukturyzacyjnych w 2024 roku

Nowelizacja ustawy wprowadziła zauważalne zmiany praktyczne w procedurach postępowań restrukturyzacyjnych. Jedną z kluczowych konsekwencji jest skrócenie czasu trwania postępowań dzięki zastosowaniu uproszczonego trybu oraz większej automatyzacji kroków formalnych. Zmniejszenie formalizmów sprzyja szybszej reakcji przedsiębiorcy na pogarszającą się sytuację finansową, co skutkuje wyższą efektywnością takiego postępowania.

Znaczącą zmianę stanowi również większe zaangażowanie wierzycieli w proces restrukturyzacji, którym zapewniono skuteczniejsze mechanizmy kontroli i wglądu w działania dłużnika oraz nadzorcy. Dzięki temu wzrasta poziom zaufania do instytucji restrukturyzacyjnych, a także ich

transparentność. Rok 2024 przynosi zatem istotne przekształcenie w kierunku nowoczesnego i bardziej responsywnego systemu prawnego wspierającego przedsiębiorczość w sytuacjach kryzysowych.

Artykuł powstał przy współpracy z www.restrukturyzacja-kancelaria.pl.